„Czyste powietrze wokół nas” to tytuł programu przedszkolnej edukacji antytytoniowej. Wydawać się może, iż realizacja profilaktyki antytytoniowej w przedszkolu jest przesadzona ze względu na wiek dzieci, bo przecież przedszkolaki nie palą papierosów. Dzieci przedszkolne przebywają pod stałą opieką dorosłych, którzy bardzo często palą papierosy w ich obecności, a przebywając w zadymionych pomieszczeniach narażone są na szereg chorób odtytoniowych. Jednocześnie wiadomo, iż nałóg palenia kształtuje w głównej części środowisko rodzinne, ale nie bez znaczenia jest w tej kwestii rola nauczyciela. Autorytet niepalącego nauczyciela wsparty autorytetem rodziny ma duży wpływ na dziecko w wieku przedszkolnym. W okresie dorastania autorytetem staną się rówieśnicy, ale zgodnie z powiedzeniem „czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci” wierzymy, iż choć część dzieci wybierze jednak zdrowy styl życia.
Realizując założenia przedszkola promującego zdrowie oraz mając na uwadze powyższe spostrzeżenia przedszkolaki oraz dzieci z klasy 0 już po raz kolejny wzięły udział w realizacji we współpracy z Powiatową Stacją Sanitarno – Epidemiologiczną w Starachowicach przedszkolnego programu edukacji antytytoniowej „Czyste powietrze wokół nas”.
Dzieci wzięły udział w szeregu spotkań z pedagogiem szkolnym, poświęconych szkodliwości biernego palenia. W trakcie zajęć przedszkolaki nabywały umiejętności asertywnych w stosunku do palących osób dorosłych, jak również poszerzyły wiedzę na temat skutków palenia papierosów.
Dziecko przedszkolne narażone na bierne palenie wystawione jest na:
- zwiększoną częstotliwość występowania przewlekłego zapalenia ucha środkowego,
- zaburzenia rozwoju psychoruchowego,
- zaburzenia zachowania,
- zmniejszona gotowość szkolną,
- mniejszą odporność na infekcje,
- nieżyt oskrzeli,
- zapalenie płuc,
- zapalenie migdałków podniebiennych,
- zapalenie zatok obocznych nosa,
- wysiękowe zapalenie ucha,
- astmę oskrzelową.
Jeśli my – dorośli nie jesteśmy dość świadomi, to być może nasze przedszkolaki nas uświadomią wykazując asertywną postawę wobec biernego palenia.
List do rodziców
Szanowni Rodzice!
Zdrowie naszych dzieci jest dla każdego z nas najważniejszą sprawą. Dbamy o to, aby zapewnić dzieciom jak najlepsze warunki dla harmonijnego rozwoju. Na zdrowie ma wpływ wiele czynników: opieka zdrowotna, czynniki genetyczne, środowisko fizyczne i społeczne, a przede wszystkim styl życia i zachowania prozdrowotne (tj. aktywność fizyczna, racjonalne żywienie, utrzymywanie czystości ciała i otoczenia, zachowanie bezpieczeństwa, utrzymywanie właściwych relacji między ludźmi, a także nie używanie środków psychoaktywnych). Kształtowanie prawidłowych postaw zdrowotnych wśród dzieci jest najskuteczniejszym działaniem w profilaktyce palenia tytoniu.
Palenie tytoniu jest zjawiskiem powszechnym i stanowi jedną z głównych przyczyn umieralności w wieku dorosłym. Dlatego, aby zmniejszyć rozmiar tej epidemii, należy już od najmłodszych lat prowadzić wśród dzieci edukację antytytoniową.
Badania psychospołecznych uwarunkowań palenia tytoniu duże znaczenie przypisują środowisku rodzinnemu, w jakim wzrastają dzieci. Nie ulega wątpliwości, że pierwszym środowiskiem rozwojowym i wychowawczym dziecka jest rodzina, która kształtuje wzory zachowań w odniesieniu do nałogu palenia tytoniu. Ponadto prawdopodobieństwo palenia przez dzieci wzrasta, gdy palą rodzice lub starsze rodzeństwo, a także wówczas, gdy rodzice przejawiają tolerancję wobec prób palenia przez ich dzieci.
Biorąc pod uwagę fizjologię rozwoju psychoemocjonalnego dziecka, współczesną wiedzę na temat uwarunkowań procesu uzależnienia się od tytoniu przez dzieci oraz epidemiologię palenia tytoniu w wieku rozwojowym, zasadnym jest przeprowadzenie wśród dzieci w wieku przedszkolnym programu profilaktyki antytytoniowej. Jest to wiek, w którym kształtują się postawy wobec tytoniu u dzieci często stykających się z osobami palącymi.
W związku z powyższym serdecznie zapraszamy do aktywnego udziału w przedszkolnej antytytoniowej edukacji. Program profilaktyki tytoniowej pt. „Czyste powietrze wokół nas” ukierunkowany jest na wdrażanie dzieci do podejmowania świadomych wyborów, kształtowanie prozdrowotnych postaw wobec zjawiska palenia tytoniu.
Program składa się z pięciu zajęć:
1. Wycieczka – podczas której dzieci będą obserwowały różne źródła dymu.
Szanowni Rodzice! Wysłuchajcie uważnie Waszych dzieci, porozmawiajcie chwilę, podzielcie się swoimi uwagami na temat otaczającego Was środowiska. Pomóżcie dziecku znaleźć i powycinać z gazet ilustracje z obiektami, z których wydobywa się dym.
2. Co i dlaczego dymi? – dzieci opowiedzą o różnych źródłach dymu, przyczynach wydobywania się dymów.
Szanowni Rodzice! Wasze dzieci na pewno pochwalą się wiedzą na temat tego, co i dlaczego dymi. Opowiedzą, jak wspólnie z innymi robiło gazetkę na ścianie z prac plastycznych lub kącik antytytoniowy. W tym dniu przyniosą jeszcze jedną ważną informację: „papieros dymi, gdyż spala się w nim tytoń, zaś palenie tytoniu niczemu nie służy i szkodzi zarówno temu, kto pali, jak również osobom wdychającym dym”.
3. Jak się czuję, kiedy dymi papieros? – dzieci dowiedzą się o szkodliwości dymu tytoniowego.
Szanowni Rodzice! Wysłuchajcie spokojnie wrażeń Waszego dziecka z ćwiczeń oddechowych, zapytajcie, jakim powietrzem lubi oddychać. Dziecko na pewno będzie opowiadało lub pokazywało jak się czują lub zachowują zwierzęta i kwiaty oddychające zanieczyszczonym powietrzem. Z przedszkola z pewnością przyniesie portret dinozaura Danusia. Zachęcajcie do działania i opowiadania.
4. Co się dzieje, gdy ludzie palą papierosy? – dzieci dowiedzą się o skutkach palenia tytoniu i o szkodliwości biernej ekspozycji na dym tytoniowy.
Szanowni Rodzice! Wasze dzieci nauczyły się piosenki o Danusiu, z pewnością będą chciały Wam ją zaśpiewać. Poświęćcie im trochę czasu, posłuchajcie, co mają Wam do powiedzenia.
5. Jak unikać dymu tytoniowego? – dzieci dowiedzą się, w jakich miejscach mogą być narażone na dym tytoniowy i jak w tej sytuacji mogą się zachować.
Szanowni Rodzice! Wspierajcie Wasze dzieci, gdy będą się bronić przed wdychaniem dymu tytoniowego i narysują, bądź umieszczą w swoim pokoju znak zakazu palenia. Nie złościcie się na nie. Wasze dzieci mają prawo decydować, co się wokół nich dzieje. W naszym programie nie występujemy przeciwko Wam, nie pada ani jedno zdanie dyskryminujące palących rodziców. Chcemy natomiast wdrożyć Wasze dzieci do podejmowania świadomych wyborów wobec palenia tytoniu. Dlatego ważna jest Wasza współpraca z wychowawcą przedszkolnym dziecka. To on udzieli Wam szczegółowych informacji i wskazówek w zakresie realizacji przedszkolnej edukacji antytytoniowej, do której serdecznie zapraszamy.
Szanowni Rodzice, pamiętajcie, że programy profilaktyczne realizowane w przedszkolach, a później w szkołach to nie wszystko! W dużej mierze to od Was zależy, czy Wasze dzieci będą miały w przyszłości problem z zażywaniem substancji psychoaktywnych, czy też nie.
Dlatego pamiętajcie, aby:
- pokazać dobry przykład swoim zachowaniem,
- spędzać z dzieckiem dużo czasu - jednak nie ilość a jakość się liczy!
- umieć słuchać uważnie tego, co ma do powiedzenia dziecko,
- rozmawiać z dzieckiem o świecie, nawet na trudne tematy,
- ustalać ścisłe reguły dotyczące palenia i picia w domu,
- prowadzić wraz z dzieckiem ocenę tego, co oferują media, ponieważ środki masowego przekazu (reklamy, filmy) są dla dzieci głównym źródłem informacji na temat picia alkoholu, palenia papierosów i używania narkotyków,
- pomagać dzieciom w kształtowaniu pozytywnego wizerunku własnej osoby poprzez zachęcenie do pracy nad sobą oraz unikanie porównywania ich z innymi. Negatywne wyobrażenie o sobie sprzyja używaniu środków psychoaktywnych, pozytywny stosunek do własnej osoby uodparnia na presję społeczną,
- zachętach dziecko do aktywnego i twórczego spędzania wolnego czasu.
Szanowni Rodzice, w przedszkolu uzyskacie adresy placówek zajmujących się profilaktyką i terapią uzależnień od tytoniu w Waszym regionie.
